Her geçen gün artan dijital sağlık cihazlarıyla beraber sağlık hizmetlerinin internetle bağlantısı ve çevrimiçi ortamdaki faaliyetleri de bir hayli artmış durumda. Peki, bu tip gelişmelerin faydaları ve zararları nelerdir? Polonyalı yazılımcı firma Future Processing CEO’su Jarosław Czaja, neden çevrimiçi tıbbi cihazlara yönelmemizi ve neden bazı insanların bu teknolojileri benimsemeyeceğini açıklıyor. Yapılan bu açıklamada dijital sağlık teknolojilerinin artıları ve eksileri şöyle:

+ Yaşlılar için daha iyi bakım

Bildiğimiz gibi yaşlanma beraberinde hareketsizliği de getiren bir kavram. Özellikle hasta yaşlıları etkileyen hareketsizlik, çoğu zaman doktor muayenesi gerektiğinde kişinin evden hastaneye gitmesini zorlaştırıyor. Lakin evde kullanılabilen sağlık hizmetlerinin varlığı, yaşlı hastaların istedikleri yerden muayene olmalarına ve rutin kontrolleri yapmaların imkân tanıyor. Bu da hastanelerin gereksiz dolmasını engelliyor; sağlık masraflarını azaltıyor ve hastanın sürekli olarak ailesine yakın kalmasını sağlıyor.

+ Uzmanlara kolay erişim

Evde uzaktan sağlık hizmeti almanın yanında, sokaklardaki sağlık kulübelerinde de bir artış söz konusu. Halka açık sağlık kulübeleri; vatandaşların hızlı bir şekilde, sıra beklemeden doktorlar ile bağlantıya geçmelerini sağladıkları için genel pratisyenler ve hastaneler üzerindeki baskıyı oldukça azaltıyorlar. Ayrıca her türlü rahatsızlığa sahip kişi, istediği vakitte alanında uzman kişilerle düşük maliyetli bir şekilde görüşebiliyor. Bunlara ek olarak telefon ve webchat üzerinden tanı koymaya imkân sağlayan uygulamaların artması da hastanelere erişimi olmayan kırsal alandaki kişilere oldukça yardımcı oluyor.

+ Sayısız tıbbi robot

Şu anda tedavilerde kullanılan pek çok farklı tipte tıbbi robot bulunuyor. Ameliyatlarda doktora yardım eden robotlardan iş gücünü azaltan ve ilaç takibi yapan görevli robotlara kadar irili ufaklı farklı şekillerde faaliyet gösteren bu robotlar, hastane ve ev ortamında tedavi için bir gün devrim yaratabilirler.

Potansiyel tüm faydalarına rağmen, hâlâ şüphe ve güvensizlik sebebiyle bu tarz dijitalleşmelerin gelişmesi henüz hız kazanmış değil.

– Yapay zekâ hataları

Çevrimiçi sağlık hizmetleri, teknik olarak makine oldukları için hatalara ve arızalara açık bir şekilde çalışıyorlar. Bu yüzden arada sırada insanlar tarafından müdahale edilerek düzeltilmeleri gerekiyor. Örnek olarak bir robot herhangi bir ameliyat veya hasta bakımı sırasında hata yaparsa hastanın hayati tehlikeye girmesi sonucu mesuliyet hizmet tedarikçisinin olacaktır. Bu da şimdilik yapay zekâya güvenen insan sayısını kısıtlıyor.

– İnsan dokunuşunun eksikliği

Robotlar ve makineler insan dokunuşu empatisinden mahrumlar. Bu yüzden bazı hastaların bu tarz etkileşimleri fazlasıyla mekanik ve yapay bulması muhtemel. Zira karşılarında oturan bir insan ile iletişim kurmak pek çok hasta için güven sağlıyor.

– Yaşlıların akıllı robotlara ayak uyduramaması 

Yaşlılar veya herhangi bir hasta, daha önce karşılaşmadıkları ve alışık olmadıkları robotlar veya diğer mekanik sağlık hizmetleri ürünlerine ayak uydurmakta zorlanabilir. Bu da iletişim hatalarına ve verilen hizmetle ilgili şikâyetlere yol açabilir.

– Veri sızdırılması

Çevrimiçi sağlık hizmetleri diğer insanlar tarafından hacklenmeye veya sistem hatasından veri sızdırmaya karşı oldukça savunmasız. Bu sorunun varlığı da doğal olarak hastaların kişisel verilerinin yanlış ellere geçmesi riskini arttırıyor.

Çevrimiçi sağlık hizmetleri toplum çapında genel kullanım bulmasa da önümüzdeki yıllarda etkileşimin hızla büyüyeceği tahmin ediliyor.