Hastalığı Koklayabilen Makineler Çok Yakınımızda!
Hangi hastalığa sahip olduğunuzu ya da herhangi bir hastalığınızın olup olmadığını yalnızca koklayarak anlayabilen sensörler sizce de muhteşem olmaz mıydı? İngiltere’deki Owlstone ve İsrailli Breathtach Biomedical tarafından yapılan iki ayrı çalışma o günlerin çok da uzağımızda olmadığını gösteriyor.
Antik Yunan ve Çin’de kokuların hastalıkla ilişkilendirilmesiyle ilgili çalışmaları inceledikten sonra modern tıp da bu konu üzerinde araştırma yapmaya başlamıştı ve sonuçlar bu durumu kanıtlayan nitelikteydi. Örneğin; diyabet hastası birinin nefesinin çürük elma, tifo hastalarının cildinin ise pişmiş ekme gibi koktuğu görüldü. Böylece araştırmacılar hastalığı koklayarak tanımlayabilen ve çok da pahalı olmayan bir teknoloji üretebilmenin mümkün olup olmadığı üzerinde yoğunlaştılar.
İsrailli bir kimya mühendisi olan Hossam Haick ve çalışma arkadaşları tarafından yapılan ve ACS Nano’da yayınlanan makaleye göre; Na-Nose isimli yapay zekalı nano dizilim, 17 ayrı hastalığı tespit edebiliyor. Kimyasal bileşiklerin tespiti ve ölçülmesi için deneyde, moleküler olarak modifiye edilmiş altın nanopartiküllerine ve tek duvarlı karbon nanotüplerinden rastgele örülmüş bir ağa dayanan akıllı nano dizilim kullanılıyor.
Araştırma ekibi ayrıca şu anda Sniffphone adlı akıllı telefonlara entegre edilebilen bir cihaz üzerinde çalışıyorlar. Horizon 2020 tarafından desteklenen Sniffphone, akıllı telefonların nefesinizi düzenli olarak test edip sonuçları doktorunuzla otomatik olarak paylaşmasını amaçlıyor. Doktorunuz testlerde bir anormallik görürse size bu durumu bildirecek ve gerekli ekstra testler gerçekleştirilerek erken teşhis imkanı arttırılmış olacak. Sniffphone’un Ağustos 2018’de kullanılmaya başlaması planlanıyor.
1404 hasta üzerinde %86 başarı oranına sahip olan Na-Nose’un teşhis edebildiği hastalıklar; akciğer kanseri, yumurtalık kanseri, mesane kanseri, prostat kanseri, baş ve boyun kanseri, böbrek kanseri, mide kanseri, kolorektal kanser, Crohn hastalığı, ülseratif kolit, irritabl bağırsak sendromu, parkinson, MS (multipl skleroz), pulmoner yüksek tansiyon, preeklempsi ve kronik böbrek hastalığı olarak listeleniyor.
İngitere’deki kimyasal sensör üreticisi Owlstone’un kurucusu Billy Boyle da kanserden eşini kaybettikten sonra “Kanserin kokusunu alabilecek bir sensör üretebilir miyiz?” sorusu üzerine düşünmeye başladı.
Boyle, araştırmaları için 23,5 milyon dolar fon toplamayı başardı. Ayrıca İngiltere Ulusal Sağlık Örgütü de sensörün akciğer kanseri üzerinde test edilmesi için 3000 denekli bir klinik araştırmayı finanse ediyor. Şirket ayrıca, idrardan kolon kanseri teşhis etmek ve nefesten doğru astım ilacını analiz etmek gibi çalışmalar üzerine 1400 hastadan oluşan bir klinik deney gerçekleştirdiklerini de belirtiyor. Boyle, yazılımı değiştirerek koklanması istenilen şeyin belirlenebileceğini de ekliyor.
Bu iki gruba ek olarak ABD, Avusturya, İsviçre ve Japonya’da da “hastalık koklayabilen” makineler üzerine çalışmalar yapılıyor. Hangi grup başarıya önce ulaşır bilemesek de sonunda kazançlı çıkan sağlık sektörü olacak gibi görünüyor.
Kaynak:
Submit a Comment