Sosyal medyada aşı karşıtlığına karşı savaş sürerken; Indiana Üniversitesi’nde gerçekleştirilen bir çalışma, aşı destekçilerine umut verdi. Yapılan araştırmada, Twitter’daki aşı tartışmaları analiz edildi ve aşı dostu içeriklerin daha etkili bir şekilde yayıldığı kanıtlandı.

Geçtiğimiz yıllarda, aşının otizme sebep olacağı yönündeki yanlış bilgilendirmenin etkisi altında kalan çok sayıda ebeveyn çocuğuna aşı yaptırmayı reddetti. Bu temelsiz bilgiler, toplum sağlığını tehdit etmeye devam ederken aşı karşıtlığının ağır bilançosu ise yavaş yavaş ortaya çıkmaya başlıyor: Avrupa’da geçtiğimiz yıl içerisinde 82 bin 500’ü aşkın kızamık vakası görüldü. Bu sayı son 10 yılın en yüksek rakamı, 2017’deki vaka sayısının ise üç katı. Dünya Sağlık Örgütü’nün hazırladığı raporda, aşı karşıtı hareket 2019 küresel sağlık riskleri arasında yer aldı.

Aşı hakkında yanlış ve tehlikeli bilgilerin yayılmasında sosyal medyanın kritik bir önemi var kuşkusuz. Rusya bağlantılı bot hesapların aşı karşıtı gönderiler paylaşarak sosyal medyadaki aşı tartışmalarını manipüle ettiğini sizlere aktarmıştık. Sosyal medyada aşı karşıtlığına karşı savaş devam ederken; Indiana Üniversitesi’nde gerçekleştirilen bir çalışma, aşı destekçilerine umut verdi. Yapılan araştırmada, Twitter’daki aşı tartışmaları analiz edildi ve aşı dostu içeriklerin daha etkili bir şekilde yayıldığı kanıtlandı.

Aşı Dostu Gönderiler Yankı Odalarını Yıkıyor

Sosyal medyada kişiler sürekli kendileri ile aynı fikri savunan kullanıcıları takip etme eğiliminde oldukları için karşıt fikirlerden haberdar olma ihtimalleri azalıyor ve kendi inançlarını farklı tipte gerekçelerle besleyerek gittikçe daha radikal hale geliyorlar. Dijital kültürde “yankı odası” olarak adlandırılan bu durum, aşı karşıtlığının artışında da önemli rol oynadı. Ne var ki, İndiana Üniversitesi’nin çalışması aşı destekçisi kullanıcılar tarafından üretilen içeriklerin bu yankı odalarını yıkarak aşı karşıtlarının akışlarında yer almaya başladığını gösterdi. Çalışmayı yürüten bilim insanları, 2016 ile 2018 yılları arasında Twitter’da aşı konusunda açılan etiketleri takip ederek 42 bine yakın gönderi tespit etti. Daha sonra bu gönderileri “aşı karşıtı” ve “aşı dostu” olarak kategorize eden araştırmacılar, aşı dostu gönderilerin bir süreden sonra aşı karşıtı kullanıcılar tarafından da paylaşılmaya başladığını ortaya koydu. Bu durum, aşı dostu gönderilerin aşı karşıtı insanların fikirlerinin değişmesini sağladığını gösteriyor.

Çalışmada; @WHO, @UNICEF, @gavi, @ChelseaClinton ve @luciapediatra gibi Twitter hesaplarının aşı karşıtlarının doğru bilgilendirilmesinde etkili olduğu saptanırken, aşı dostu gönderiler 2018 yılında Twitter’da içerik sayısı bakımından üstünlüğü ele geçirdi. 2017 yılında Twitter’da hayli popüler olan aşı karşıtı gönderiler, artık çok az sayıda kullanıcı tarafından paylaşılıyor.

Kaynak: BBC, The Conversation