Son zamanlarda ülkemizde dijital sağlık ve mobil sağlık konularında önemli  gelişmeler yaşanmaktadır. Daha önce yaptığımız bir haberde, Sağlık Bakanlığı ile hastanelerde IT kullanımı hakkında uluslararası ölçekte akreditasyon sağlayan HIMSS (Healthcare Information and Management Systems Society) Avrupa organizasyonunun beş yıllık bir işbirliğine imza attığını duyurmuştuk. Bu anlaşma ile  Türkiye’deki hastanelerde bilişim teknolojisi seviyesinin uluslararası standartlara uygunluğunu ölçülebilecek ve gerekli düzenlemelerde bulunabilecek. Ayrıca sistem ile oluşturulan tüm medikal sağlık kayıtlarının da elektronik ortama aktarılması hedeflenmektedir.

Bir diğer önemli gelişme ise, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ‘mobil sağlık sistemlerinin’ Türkiye’de denenmesi, doktor, hastane, hasta, hasta yakını üçgeninde sağlıklı tıbbi veri alışverişinin sağlanabileceği teknolojilerin araştırılması, Medula veri tabanına entegre edilmesi, tıbbi verilerin doktor tarafından yer ve zaman sınırlaması olmaksızın izlenebilmesi amacıyla Mobil Sağlık Projesini başlatması oldu.

Kronik Hastalar Takipte

SGK yetkililerinin verdiği bilgiye göre Türkiye’de 22 milyona yakın kronik hasta bulunuyor ve bu insanların yakından takip edilmeleri gerekiyor. Mobil Sağlık Sistemi ile doktorların, hastayı hastaneden ayrıldıktan sonra da takip edebileceğini söyleyen SKG yetkilileri, “Doktorların, koyduğu teşhisin doğrulunu ve tedaviden hastanın yararlanma durumunu 7 gün 24 saat izlemesi sağlanacak. Proje 1 Ekim 2013 tarihinde pilot olarak başlatıldı ve 12 ay boyunca Ar-Ge çalışmalarıyla devam edecek” diyor.Pilot Proje için seçilmiş Kronik hastalar Medula veri tabanına kendi ölçtükleri tıbbi verileri mobil sistemler kullanarak gönderecekler, bu verilere doktorların her yerden erişmesi mümkün olacak. İleri aşamalarda; verilerin doktor tarafından kurgulanmış referans aralıklarını aşması halinde doktorun ve hasta yakınının uzaktan uyarılması da sağlanacak. 15 Aralık itibarı ile pilot uygulamanın tüm mobil sağlık sunucularına açılması planlanıyor.

PİLOT projede ilk olarak diyabet (şeker) ve hipertansiyon (yüksek kan basıncı) hastalarına odaklanıldı. Veri gönderebilecek uygun tartılar bulunduğunda obezler (aşırı kilolular) için ağırlık takibi de başlaycak. İkinci fazda ise, “mobil sağlık kuruluşları”, “mobil sağlık işiyle uğraşan GSM operatörleri” ve “konuyla ilgili cihaz üreticileri”nin SGK kontrolünde ve Medula’ya veri göndermeleri sağlanacak.

Mobil sağlık ile ilgili daha önce pek çok yazı yazdık. Buraya tıklayarak mobil sağlık alanındaki yazılarımıza ulaşabilirsiniz.

Şimdiye kadar dijital sağlık alanında, akıllı telefonlar için geliştirilen uygulama ve aparatlar kullanıcıların kendilerini bir bilim kurgu senaryosu içinde bulunduklarını düşündürecek kadar gelişmiş durumdalar. Üstelik tüm bu teknoloji nimetleri sağ olsun, tek bir cihazdan neredeyse çoğu temel sağlık kontrolü kolayca yapılabiliyor. Üstelik pek çok kişinin dert yandığı bir yığın kağıt işi ve hastanelerde sıra alma derdi olmadan.

Örnek vermek kolay; kan basıncınızı ölçmek istiyorsanız telefonunuza bağlayabileceğiniz ek bir cihaz, saniyeler içinde size ölçümleri verebilecektir ya da kalp ritminizde problem olup olmadığını, parmaklarınızı doğru yerlere koyarak öğrenebilirsiniz. Bu gibi işlemler yavaş yavaş bir standart haline gelmekle beraber, daha gelişmiş ek cihazlar sayesinde kulak iltihabınız olup olmadığını ya da göz muayenenizi hatta sonogram işlemini dahi gerçekleştirebilirsiniz. Eğer bu kadarının çok fazla gereksize kaçtığını düşünüyorsanız şunu söylemekte yarar var ki şirketlerin pek çoğu akıllı telefonları yeni nesil sağlık hizmetlerinin geleceği olarak görmekte ve bunun için pek çok çalışma yapmaktadır. Yani, gelecekte ister sevin ister sevmeyin bu tip işlemlerin yapıldığını çok daha sık göreceksiniz.

Şu bir gerçek ki akıllı telefonlar gün geçtikçe daha da yaygınlaşmaya devam ediyor ve bu cihazlar için hazırlanan sağlık uygulamaları ve aparatları potansiyellerini artırmaya devam ediyor. Özellikle gelişmemiş ülkelerde hatta sadece gelişmemiş diye tabir ettiğimiz bu ülkelerde değil A.B.D.’nin kırsal kesimlerinde dahi gereken anlarda hızlı ve pratik bir sağlık hizmeti sunabilmek çoğu zaman problem olabilmektedir. Bu cihazlar sayesinde alınan sağlık kayıtlarının hızlıca sağlık uzmanlarına e-mail yoluyla ya da mobil uygulamalar ile gönderilebilmesi, sağlık hizmetlerinin kesinlikle dünyanın her yerine ulaşabilmesi için önemli bir adım olmaktadır. Gelecekte daha sağlıklı bir yaşam için, teknolojinin ve ona bağlı olarak sağlık hizmetlerinin kendini yenilemesi çok önemli.

Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz? Mobil cihazların sağlık sektöründeki aktif etkisini önümüzdeki yıllar için ülkemizde de görmeye başlayabilir miyiz?