İngiltere Sağlık Bakanlığı, hastane ve doktorlara yapılan yoğun ziyaret sayısını azaltmak amacıyla, ülkedeki bütün doktor ve sağlık uzmanlarının, hastalarını belirlenen sağlık uygulamalarını kullanmalarını önermelerini istiyor.  İngiliz yerel gazetelerinin yayınladığı raporlara göre, tam 15.000 hasta şimdiden sağlık uygulamalarını etkin olarak kullanıyor. Bu uygulamalar sayesinde hastalar, güncel sağlık bilgilerini anında doktorlarına gönderebiliyorlar. Uygulamaları daha çok; hamile olanlar, kanser hastaları, diyabetler, kalp yetmezliği problemi ve kronik akciğer rahatsızlığı olanlar kullanmakta.

Uygulamalar sayesinde hastalar tarafından gönderilen bilgiler sağlık hizmetleri çalışanları tarafından görüntüleniyor, inceleniyor ve eğer acil bir durum bildirisi gönderilmiş ise bu hastaya acil durum prosedürü uygulanıyor.  Bu sistem sayesinde –her ne kadar kullanım oranı yüzde yüz olmasa da – ülke ekonomisinde ciddi tasarrufların olacağı öngörülüyor. Gereksiz doktor muayene ya da ziyaretlerinin kesilmesi durumunda sağlık kurumlarında verimin artması ve milyonlarca pound tasarruf edilmesi oldukça muhtemel. İngiltere Sağlık Bakanlığı’nın savunduğu bir nokta ise; düzenli olarak uygulamalar sayesinde gönderilecek olan bu bilgilerin, hastanelerin hastalar üzerinde daha kontrollü bir denetim imkânı olabileceği yönünde. Hangi hastanın, hangi rahatsızlığının ne şekilde geliştiğini, günlük ölçümlerinin ne durumda seyir ettiğini gözlemleyebilmek oldukça kolaylaşacak. Bu detaylı kontrol, hastanın durumunun ani bir şekilde kötüye gitmesi durumunda oldukça yararlı olacak.

İngiltere Sağlık Bakanlığı Sekreteri, bu konuda oldukça ikna edici görünüyor. Bakanlığın web sitesi ve uygulamalarını kullanan hastaların %25’inin bu ziyaretlere ihtiyacı kalmadığı için doktorlarını daha az ziyaret ettikleri belirtiliyor.

Tabii ki böyle sistemlerin etkin bir şekilde kullanılabilmesi için, değerlendirilmesi gereken pek çok farklı etken duruma dâhil oluyor. Tüm hastaların bu uygulamayı benimsemeleri, kullanabilecek bilgiye sahip olmaları, teknolojik araçların kullanım oranları ya da daha doğru bir şekilde ifade edilecek olursa sosyo-ekonomik durumun çok önemli olduğunu söylemek mümkün.

Böyle bir sistemde geri bildirim yapılması da çok önemli. Hastaların hangi uygulamalardan daha çok memnun kaldıkları ya da ne gibi eksikliklerin var olduğunu bildirmeleri sistemin iyileştirilmesi açısından çok önemli.

İngiliz Sağlık Bakanlığının önerdiği uygulama listesinde çok farklı işlevlerde ve çeşitlerde uygulamalar mevcut. Bu uygulamalar içinde akıllı telefonların kamera işlevi sayesinde, markette yiyeceklerin barkotlarını okutarak içindeki alerjik maddeleri belirleyebiliyorsunuz ve risk faktörünü en aza indirmiş oluyorsunuz. Bir diğer uygulama ise gün içerisinde size kan şekeri ölçümlerinizi yapmanızı hatırlatan bir uygulama. Tabii ki tüm gelişmeler ve araçlar bir doktorun teşhis yeteneğini ya da acil durum karar verme yetilerini gölgede bırakamaz, ama hastanın durumunun kontrolü esnasında büyük bir kolaylık sağladıkları bir gerçek.

Dünya ülkelerinin bu uygulamalar ile kazandıkları hızı yakalayabilmemiz Türkiye’deki sağlık hizmetleri açısından büyük önem taşıyor. Çünkü uygulanabilirlik seviyesi yakalandığı an ortaya çıkan kolaylık ve fırsatlar muazzam. Şu an e-sağlık başlığı altındaki bu tarz yeni yöntemlerin yaygınlaşabilmesi için ne yazık ki hala bazı engeller mevcut. İlk başta bu uygulamalara sağlık otoritelerinin inanması gerekiyor. Bir sonraki adım ise finansal sorunlar. Bu anlamda gelişen yeni yöntemleri biz elimizden geldiği kadar sizlere duyurmaya çabalıyoruz. Tabii ki hem özel kuruluşların hem de devlet kurumlarının yatırım ve kâr dengelerini iyi hesaplamaları gerektiğinin farkındayız.  Bu sebeple uygulamaların ne kadar etkili olduğu ve başarı yakalanırsa ne gibi kazançlar elde edilebileceğini neredeyse her yazımızda vurguluyoruz.

Özellikle Türkiye şartlarını düşündüğümüzde bu gelişmelerin en üst seviye faydayı sağlayabilmeleri yaygınlaşmalarına bağlıdır. Teknolojik kısıtlılıklar ve özellikle farklı e-sağlık sistemlerinin birbirleriyle uyum sorunu yaşamaları bu gelişmeleri yavaşlatmaktadır. Yine de bildiğiniz üzere e-randevu ve e-reçete uygulamaları hem hastalar hem de sağlık çalışanları için yararlı gelişmeler.

E-randevu sayesinde artık istediğiniz hastaneden randevuyu olabildiğince hızlı ve zahmet harcamadan alabiliyorsunuz. Bu uygulama çıkmadan önce randevu alabilmeniz için özellikle pek çok devlet kurumunda sabahın erken saatlerinde hazır olmanı gerekmekteydi. Yazının başında İngiltere’de kullanılan uygulamaların sağladığı yararlar da tam olarak aynı. Teknoloji insanların hayatını kolaylaştırmak için var ve bu imkanı olabilecek en etkin şekilde her alanda kullanabilmemiz oldukça önemli. Biz de umuyoruz ki Türkiye’de dijital alanda sağlık sektörünün gelişimi gün geçtikçe artacak. Çünkü hem sektör olarak hem de toplumsal olarak çağın gelişmelerine uyum sağlayabildiğimiz açıkça ortada.