Her doktora gittiğinizde, doktorun farklı bir ilaç için reçete yazdığını farkettiniz mi? Bunun neden olduğu için tek bir cevap verilemese de, temel olarak pazarlama, hastaların talebi ve yeni araştırmalar gibi sebeplere dayandırılıyor. Fakat hepsinden daha önemli bir neden daha var. Bilgi toplamak.

ABD ve Kanada’da, bazı takip şirketleri, elektronik casusluk yöntemiyle doktorlardan bilgi toplayıp, analiz ettikten sonra bu bilgileri satıyorlar. ABD ve Kanada’nın kişi başına harcadığı ilaç hizmeti parasının, dünyadaki diğer tüm ülkelerden fazla olduğu göz önünde bulundurulduğunda, bu tarz kontrollerin gayet mantıklı nedenleri olduğunu anlıyoruz. Zira, her muayene ve teşhis sonucunda kesinlikle reçeteli bir ilaç yazılıyor. Bazı yetkililer, doktorların izlenmesini ve bilgi toplanmasını ahlâki bulmadığı için bu uygulamaların yasaklanmasını istediklerini belirtiyor. Kanada’da BC, Manitoba ve Quebec dışında her yerde, doktorların yazdıkları bütün reçetelerin bilgileri toplanıyor, analiz ediliyor ve IMS Health gibi şirketlere tekrar satılıyor. Bu sayede hangi ilacın ne kadar tüketildiği, kimlerin ne kadar memnun kaldığı öğrenilebiliyor. Öğrenilen bilgiler sonucunda ilaç şirketleri, doktorların belirli ilaçları yazmasını sağlayabiliyor ve kâr ettikleri kişileri tek tek tanımlayabiliyor.

Bu tarz gözlem ve yönlendirmelerin en büyük sorunu, doktor ve ilaç şirketlerinin ortak çalışarak pahalı ilaçları hastalarına reçete olarak yazması. Bu yüzden, daha yan etkileri ve faydaları tam olarak gözlemlenmeyen yeni ilaçların da satılması kolaylaşıyor. Bu da pek çok bilgisiz hasta için tehlike arz edebiliyor. Bloomberg’in açıklamalarına göre, yeni şirketlerden biri olan Zephyr Health, çeşitli doktorlar üzerinden bilgi toplayarak dosyalar oluşturuyor. Symphony Health Solutions ve IMS Health’den yazılan reçetelerle ilgili raporlar alıyor. Bu sayede piyasaya yeni bir ilaç girdiğinde, Zephyr tarafından yönlendirilip, doğru kişiler hedef olarak seçilebiliyor. Hastaların gelir düzeyleri göz önünde bulundurulmaksızın yazılan bu reçeteler, büyük firmalara ne kadar kâr getirse de, genel halkın aklında kötü bir imaj oluşturmaya devam ediyor.