Amerikalı bilim adamlarına göre Wikipedia, resmi sağlık danışmanlığı mercilerinden  yaklaşık bir ay daha önce salgın hastalıkları tahmin edebiliyor. Bu çalışmaları yürüten Amerikalı bilim adamları salgın hastalıkları tespit ederken, Wikipedia’da site içi sayfa görüntülenme oranlarını izlediklerini belirtiyor.

Los Alamos Ulusal Laboratuvarı’ndaki araştırmacılar, insanların tıbbi tedaviden önce çevrim içi kanallardan araştırma yaptıklarını söylüyor. Bu bağlamda, grip ve tüberküloz salgınları, çevrim içi kanallar sayesinde dört hafta öncesinden araştırmacılar tarafından tahmin edilebiliyor.

Diğer araştırmacılar, salgın hastalıkların tahmin edilmesinde kullanılan araştırma tekniklerine karşı tedbirli olunması gerektiğine dikkat çekiyor.

Sağlıkta Dijital Trendler

PLoS Computational Biology dergisinde bir makale yayımlayan bilim adamları, bu makalede geleneksel sağlık gözetiminde uygulanan yöntemlerin hala geçerli olduğunu fakat artık bu yöntemlerin pahalı ve yavaş olduğuna değiniyor.

Geçtiğimiz yıllarda Google’ın yönelimleri izlediği Google Trends verileriyle geliştirilen, belirli arama terimleriyle belirli bölgelerdeki grip hareketliliğini tahmin eden ve görüntüleyen ‘Google Grip Trendleri’ uygulamasını hatırlıyorsunuzdur.

Amerikalı bilim adamları bu girişimi Wikipedia üzerinden takip ederek, 2010 ile 2013 yılları arasında Wikipedia’da hastalıklarla ilgili yapılan aramaları ve sayfa görünümlerini izledi. Farklı ülke, bölge ve diller için yapılan çevrim içi salgın hastalık izleme verilerini, resmi izleme verileriyle karşılaştırdı. Bunun sonucunda Amerikalı bilim adamları, gözlemlenen 14 hastalığın 8’inde, Wikipedia’da aratılan bir hastalığın sayfa görünüm oranındaki belirgin artışın, sağlık yetkililerin o salgını bildirmesinden dört hafta önce tahmin etmeye yardımcı olduğunu gözlemledi. Bu istatistikler Amerika, Polonya, Japonya ve Tayland’da grip, Brezilya ve Tayland’da Dengue Ateşi ve Tayland’daki artış gösteren tüberküloz salgını tahmin edilirken kullanıldı.

Hastalık Tahmin Sistemi

Bu gelişmelerin öncü araştırmacılarından Doktor Sara Del Valle bu konu ile ilgili bazı önemli açıklamalarda bulundu:

“Küresel hastalık tahmin sistemleri, salgın hastalıklara verdiğimiz cevap ve yöntemlere göre önemli değişmeler gösterecek. Her sabah aynı yöntemlerle hava durumunu da kontrol ediyoruz ve halk sağlığı yetkilileri hastalıkların tekrar etme oranlarını hem denetliyor hem de bugünün tahminlerine göre, gelecek için planlar oluşturuyor. Bu araştırmaların amacı hastalıkları ve salgınları açık veri ve kaynaklarla denetleyen ve tahmin eden bir sistem oluşturmaktır. Yapılan son çalışmalar bu amacı gerçekleştirdiğimizin göstergesidir.”

Fakat internet erişiminin az ve kısıtlı olduğu bölgelerde şimdiden bu yöntemin kullanabilir olup olmadığına dair henüz kesin bir bilgi belirtilmemiştir.

Ayrıca, Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu doktorlarından Heidi Larson, salgın hastalıkların tahmini için kullanılan Wikipedia’nın araştırma sonuçlarını oldukça ilgi çekici ve inandırıcı bulduğunu; ancak bunun henüz bütün salgın hastalıkların ön görülmesinde kullanılacak bir yöntem olmadığını, tedbirli olunması gerektiğini belirtti. Buna ek olarak Larson, insanların hastalıklara ve Wikipedia’ya aşina olmalarından önce, özgür internet erişiminin olması gerektiğine Afrika’nın durumunu örnek vererek değindi.

Sonuç olarak Larson, çevrim içi trendler salgınlarla ilgili önemli ve değerli gelişmeleri ortaya çıkarsa da, verilerin kullanım amaçları boyutunda hala soru işaretlerinin olduğunu ifade etti.